Dirk Depoorter
Vrijdag 6 mei 2022. Hedwig, Dirk en ikzelf gaan na meer dan twee jaar eindelijk terug naar Gambia! Covid-19 heeft ook voor onze reizen naar Gambia roet in het eten gestrooid. Onze laatste reis was in januari 2020 en nu gaan we terug om onze projecten op te volgen.
De voorbije twee jaar hebben we ons moeten beperken tot het coördineren van onze projecten vanuit ons hoofdkwartier in Kessel-Lo. Gelukkig hebben we ter plaatste, met Omar Saidy en Lamin Darbou, twee gemotiveerde collega's die onze nieuwe projecten gedurende die jaren verder hebben gerealiseerd.
Doelstelling van onze reis
- Samen met Omar en Lamin de werking in Gambia evalueren en optimaliseren waar mogelijk;
- De projecten bezoeken die we de voorbije 2 jaar gerealiseerd hebben, dankzij onze talloze sponsors;
- Locaties voor mogelijke nieuwe projecten bezoeken;
- We hebben afspraken met de lokale en regionale overheid, om na te gaan welke de mogelijkheden zijn tot het bouwen van een kleine lodge, die moet toestaan lokale werkgelegenheid te verschaffen en inkomsten te genereren voor onze toekomstige projecten.
En dit alles op 4 dagen. We komen toe op 6 mei (18:25 u) en vertrekken terug op 10 mei (21:30 u).
Vrijdag 6 mei
Vlucht om 12u15, met tussenstop van 50 min in Dakar. Hedwig, Dirk en ikzelf komen rond 18u20 toe in Banjul, de hoofdstad van Gambia. We worden heel enthousiast onthaald door Omar en Lamin. Blije gezichten bij ons alle 5. Onmiddellijk terug die klik, de vreugde om elkaar terug te zien.
Eerste vaststelling: de tweedehands Mitsubishi Pajero die we twee jaar geleden kochten is perfect onderhouden. Omar behandelt en rijdt er super voorzichtig mee alsof hij volgeladen is met breekbare goederen... Het strekt hem tot eer, wetende dat dit een oerdegelijke wagen is (wat ik later zelf heb uitgetest). In de komende dagen wordt nogmaals duidelijk waarom we die wagen echt wel nodig hebben. De wagen heeft nummerplaat A115 NGO 1: A115 is het officieel nummer van onze NGO in Gambia, NGO1 is de eerste wagen van de NGO. Nummerplaten voorbehouden voor NGO's dus, wat een vlottere doorstroming bij politiecontroles garandeert.
Wat opvalt, in vergelijking met onze laatste reis in 2020, is hoeveel drukker het verkeer is geworden. Files op onverharde wegen, volop werken van en naar de luchthaven. Onze logeerplek de komende vier nachten: Evergreen Eco Retrait in Tujereng, zo'n 30 km van de luchthaven. Ritje van 1:20 u. Tegen 20 u in de lodge.
Dit kun je echt wel een ecolodge kan noemen: mooie hutjes, beperkt internet, geurloos composttoilet ;-), ... en heel sympathieke Engels/Jamaïcaanse rasta-eigenaar Greg met Griekse vrouw Maria. We krijgen nog iets te eten en te drinken. Maria kookt bijzonder goed. We eten samen met Omar en Lamin, net zoals we dat de volgende dagen zullen doen.
We bespreken het programma van de volgende dagen en passen het aan. Er is weinig tijd voor wat we allemaal willen doen. Op de agenda: "verplichte" bezoeken aan de dorpen waar we de voorbije twee jaar een project gerealiseerd hebben. Dit is een uitdrukkelijke vraag van de verschillende VDC's (village development committees, de dorpsbesturen), die ons en onze sponsors hiervoor wensen te bedanken. Daarnaast willen we kandidaatprojecten bezoeken en evalueren.
Het bezoek aan een gerealiseerde project heeft steeds hetzelfde officieel programma:
- Ontvangst door de Master of Ceromony;
- Introductie van het Gammol bestuur (wij dus) door Omar;
- Welkomstwoord door een lid van het VDC;
- Uitgebreide dank vanwege de Alkalo, de dorpsoudste;
- Uitleg over wat een waterinstallatie voor hen betekent, door een ander VDC lid, of één van de ouderen van het dorp.
- Dankwoord van de vrouwen. Meestal een oudere moeder, die uitlegt wat dit betekent voor de vrouwen in het dorp. Want zij zijn het die de last dragen, indien er geen waterpomp is.
- Een kort feestmoment, met muziek en dans.
- De officiële inauguratie.
- Een slotwoord van een van ons driën, waarbij we de nadruk leggen op het werk van Omar en Lamin, en benadrukken hoe belangrijk het is om de installaties te onderhouden als we willen kunnen blijven genieten van de steun van onze sponsors.
Dit programma hebben we zo'n 10-tal keer meegemaakt. Op het einde kwam het slotwoord er vlotjes uit 😉.
Zaterdag 7 mei 2022
Onze eerste dag blijven we in Sanyang en omstreken.
Sanchaba School
Onze eerste stop is de Abubacarr Siqik Arabis Sanchaba School. Dit is de derde school die we gebouwd hebben. Een beslissing die we namen na ons bezoek in 2020. De school toen was onleefbaar: barakken in golfplaten, heel beperkt aantal tafels of stoelen, niet overal borden, bij regen zo goed als onbruikbaar omwille van niet waterdicht ... Naar onze normen zou hier in geen eeuwen les mogen gegeven worden. Vandaag zijn de nieuwe klassen gewoonweg schitterend. Mooie lokalen met de goede materialen. De foto's spreken voor zich. Het leerlingenaantal is sindsdien verdubbeld.
We worden hier prachtig ontvangen, door uitbundige leerlingen, speciaal voor ons gekomen op zaterdag, met zang en dans. We krijgen een traditioneel kostuum om aan te trekken en elk een sjaal gemaakt van de Gambiaanse en Belgische vlag, die Dirk met heel veel plezier rond zijn nek krijgt 😂😂. De dankbaarheid is groot. We worden rondgeleid door het fiere schoolhoofd. En we stellen vast dat er hier nog een en ander te doen valt: deftige toiletten om mee te beginnen - dit is nu een niet overdekte put in de grond -, een verharde speelplaats - nu een plek vol (scherpe) stenen waar je je lelijk kunt aan kwetsen -, en nood aan een bijkomend klaslokaal - gezien de groeiende belangstelling. Staat op de lijst om verder in te investeren.
Om af te sluiten krijgen we nog een heel mooie blijk van appreciatie onder de vorm van een Certificate of Commendation, "In recognition and appreciation of your support to the community, as proprietors of GAMMOL BELGIUM NGO, your personnel commitment and dedication to the empowerment and development of our community. We are most grateful."
Na alle plichtplegingen, toespraken, dankbetuigingen, dans en zang, op naar de volgende locatie.
Nimisack waterput
We bezoeken een van de eerste waterprojecten die Omar en Lamin alleen onder hun goede namen: Nimisack Community Water Project. Ik ga niet telkens weer uit de doeken doen hoe we ontvangen worden, en de dank naar Gammol en zijn sponsors toe die blijkt uit heel de ceremonie. Opvallend hier was wel hoe ze verantwoordelijkheid nemen over onze investering: iedereen in de community betaalt een kleine bijdrage, die bijgehouden wordt door de vrouwelijke oudste, en die moet dienen voor het onderhoud van de installatie. Een heel goed initiatief, dat we meenemen naar onze volgende bezoeken, en dat we ter sprake brengen tijdens onze andere bezoeken. Omar heeft de boodschap ook begrepen, en voegt dit toe aan de criteria om te beslissen welke projecten we waar kunnen realiseren.
Fula Kunku waterput
Volgende stop is Fula Kunku Community Water Project, een van onze oudere installaties, deels nog opgetrokken in betonblokken. Klassiek programma. Met de vraag vanwege de Alkalo voor een bijkomende pomp. Een vraag die we de komende dagen nog dikwijls gaan krijgen. Het probleem is dat de watercontainers van de oude installaties, gezet werden door onze voorganger, slechts op een hoogte van 3 meter staan. Dat beperkt het debiet. De installaties die we nu plaatsen staan op een hoogte van 6 meter, waardoor we extra leidingen kunnen leggen die veel verder reiken. En zo kunnen we natuurlijk veel meer families bereiken met zuiver water. Maar zelfs dan wordt er nog beroep gedaan op ons om bijkomende installaties te zetten. Zelfs op plaatsen waar de nationale watermaatschappij NAWEC aanwezig is omdat zij geen constante watertoevoer garanderen. We worden geconfronteerd met de moeilijke beslissing die we soms moeten nemen door “neen” te zeggen, omdat er andere prioriteiten zijn.
Sanyang nursery school
Op naar Sanyang Day Care Nursery School. Een school die Dirk en ikzelf bij onze vorige reis bezochten, en waar we een aantal opmerkingen hadden die ons ook belet hebben hierin te investeren. We hebben intussen wel geïnvesteerd in een nieuw dak voor een deel van de klaslokalen met dank aan de laatste studenten stagairs. Het dak was er vanaf gewaaid, omdat de wind er vrij spel onder had. In de school zelf waren op dat ogenblik geen leerlingen aanwezig. Wat stellen we vast: langs de buitenkant mooie gebouwen, de klaslokalen binnen heel wat minder: gebrek aan materiaal, vloeren vol putten, een dode kat, … en nog steeds weinig verzorgd. Ze hebben een mooie waterinstallatie, maar 1 van de zonnepanelen is defect (en was dat al toen wij 2 jaar geleden waren gekomen). Moeilijk… Intussen hebben ze wel een volledige WC-blok (9 Toiletten) gekregen van een andere NGO. Mooie constructie. In ons gesprek met de overste maken we hem duidelijk dat er andere prioriteiten zijn.
Sanyang Garden
Volgende halte is de Sanyang Women Garden – Salaba. Prachtige realisatie van een gemeenschapstuin voor een volledig dorp, waar de vrouwen (ja, niet de mannen) het harde werk doen. Grote waterinstallaties, die grote waterbekkens vult, waar de vrouwen dan water kunnen halen met hun emmer om hun tuintje water te geven. Het domein is verdeeld in tuintjes van ongeveer 10m x 10m, die dagelijks besproeid moeten worden door de betrokken vrouwen. Een honderd-tal emmers van 10kg, dagelijks, per tuin, per vrouw die ervoor instaat!
Gammol onderhoudt de installatie. Dit jaar dichtten we de waterbekkens met bitumen en herstelden leidingen en kranen.
Darboe Kunda school
Voorlaatste stop voor vandaag is een aanvraag voor een nieuwe school in Darboe-Kunda. Een school waar reeds een van onze oudere waterinstallaties staat, en die goed onderhouden wordt. Er is hier dan ook een verantwoordelijke voor aangesteld, een minimumvereiste. De zonnepanelen zouden wel gekuist mogen worden, wat het rendement ten goede zou komen. De vraag naar nieuwe klaslokalen is begrijpelijk. De bestaande zijn door en door versleten: gaten in de muren, primitieve klaslokalen, een van de klaslokalen is zelfs niet meer bruikbaar wegens geen dak. Wat ontbreekt is een deftig leerplan, eigenlijk een plan tout court: waar willen ze met de school naartoe? We missen duidelijkheid, iets wat niet abnormaal is in Gambia, maar wel belangrijk is voor ons om maximaal kans op succes te hebben als we een belangrijke investering willen doen, zoals een nieuwe school bouwen.
Gammol huis
Laatste stop is ons hoofdkwartier, Headquarters Gammol NGO Sanyang, in het centrum. Een blij weerzien met onze 2 verpleegsters, Marijke en Mien, die hier een paar weken zijn voor hun project – wondverzorging.
’s Avonds zijn we uitgenodigd door de gastheer van onze lodge om een paar kilometer verder te gaan eten, bij een Duitse dame die een restaurantje heeft, met livemuziek en dans. We nodigen natuurlijk Omar en Lamin uit om met ons mee te komen! Iedereen zet zijn beste beentje voor, de ene al wat beter dan de andere… 😊